De les alcohol en drugs in het verkeer is een dynamische en interactieve les voor jongeren van het VO en MBO. Door deze les wil het team van Bureau Leefstijl bewustwording creëren bij jongeren over de consequenties van hun keuzes. Wat doen alcohol en drugs met je hersenen en met je gedrag? Wat is de toegestane hoeveelheid alcohol in het verkeer en hoe ziet dat er uit in de praktijk? Wat zegt de wet over het gebruik van drugs in het verkeer. Wanneer is het strafbaar? Hoe zit het met de verzekering?
We hebben het ook over identiteit en zelfreflectie. Met elkaar denken we na (aan de hand van praktijkvoorbeelden) welke redenen er kunnen zijn (onder jongeren) van alcohol of drugsgebruik. En speelt groepsdruk een rol? Door dieper in te gaan op hun identiteit laten we jongeren naar zichzelf kijken, en zich zo laten realiseren dat ze kostbaar zijn. Jongeren zijn op weg naar volwassenheid, en ons doel is dat zij door onze lessen na gaan denken over de verschillende stadia in het verkeer. Van fiets naar scooter naar auto.
Onze voorlichters spreken de taal van de jongeren en gaan op hun niveau in gesprek, zij oordelen niet en geven geen mening. De praktijk wijst uit dat de jongeren zich gehoord en gezien voelen, en het veilig genoeg is om vragen te stellen
Beoordeling
| 1. Keuze van te beïnvloeden gedrag | ★★★★★ |
| 2. Keuze van de doelgroep | ★★★★★ |
| 3. Het formuleren van leerdoelen | ★★★★★ |
| 4. Didactische uitgangspunten | ★★★★ |
| 5. Inhoud en vormgeving | ★★★★★ |
| 6. Toetsing en evaluatie in programma | ★★★★★ |
| 7. Handleiding en draaiboek | ★★★★★ |
| 8. Implementatie van het programma | ★★★★★ |
| 9. Procesevaluatie / gebruikerservaringen | ★★★★★ |
| 10. Kwaliteit van de effectmeting* | ★ |
N.b.: Er zijn maximaal vijf sterren per onderdeel te behalen.
*De kwaliteit van de effectmeting velt geen oordeel over het effect van het product
Uitleg over het toetsoordeel van deze interventie.
Praktische informatie
Contactgegevens: Miranda Kleijweg-de Groote, 06 133 686 99, info@bureauleefstijl.nl
Kosten: Prijs op aanvraag
Verschijningsvorm
De les wordt gegeven in de vorm van een fysieke voorlichting in de klas. De les duurt 1 a 2 lesuren (50 tot 100 minuten). Er wordt gebruik gemaakt van een presentatie met veel foto- en beeldmateriaal dat de jongeren aanspreekt. Op veel scholen komen wij deze lessen jaarlijks verzorgen.
Korte karakteristiek
Het leerdoel is de jongeren bewust te laten worden van de gevolgen en risico’s van alcohol- en drugsgebruik in het verkeer. Aan de hand van een interactieve PowerPoint presentatie gaan de voorlichters met jongeren de dialoog aan. Hierbij is er ruimte voor vragen/gesprekken, waardoor ze zelf gaan nadenken en zelf tot de realisatie komen waarom alcohol en drugs in het verkeer niet handig is. Als ze zelf tot bepaalde conclusies komen, blijft het veel beter hangen. De jongeren leren wat alcohol en drugs doen met je hersenen, je reactievermogen, je gedrag, het nemen van beslissingen, je
normen en waarden.
Het team van Bureau Leefstijl willen jongeren bewust(er) maken dat:
- Zij altijd een keuze hebben en niet hoeven doen wat hun vrienden doen.
- Er altijd een manier is om thuis te komen en je niet in/op hoeft te stappen bij iemand die gedronken heeft of drugs
heeft gebruikt. - Er consequenties vastzitten aan bepaald gedrag.
- Zij zelf verantwoordelijkheid zijn voor de keuzes die zij maken.
Het team van Bureau Leefstijl heeft veel ervaring met het inzetten van diverse didactische werkvormen die aansluiten bij de
doelgroep. Zo vinden wij van groot belang dat de leerlingen de stof begrijpen en opnemen.
Onze gastlessen kunnen worden ingezet op VSO, VO (van praktijkonderwijs tot gymnasium) en alle leerjaren en leerniveaus op
het MBO.
De werkvormen die gebruikt worden zijn o.a.:
- Vertellen/Uitleggen (aan de hand van de presentatie leggen wij uit wat alcohol en drugs doet met je hersenen, hoe je lichaam
reageert en hoe dit jouw verkeersgedrag beïnvloedt). - Demonstreren (aan de hand van de spellen zoals bij “methodiek” genoemd) die kunnen worden ingezet.
- Vragen stellen of leerlingen zelf ervaringen laten vertellen en dit met elkaar bespreken.
- Het laten samenwerken van de leerlingen door gerichte opdrachten te geven (bijvoorbeeld in een groepje te bedenken wat
risico’s zijn van alcohol- en drugs gebruik in het verkeer en oplossingen hiervoor te bedenken).
Dit alles doen wij op een professionele, veilige en niet belerende manier. De medewerkers van Bureau Leefstijl vinden het belangrijk hun steentje bij te dragen om het aantal verkeersongevallen, waar jongeren bij betrokken, zijn te verminderen
Methodiek
Het leerdoel is de jongeren bewust te laten worden van de gevolgen en risico’s van alcohol en drugsgebruik in het verkeer. Naast de interactieve presentatie (zoals hierboven vermeld) maken wij gebruik van diverse spelvormen.
- Het spel in de mix
We vragen of 2 jongeren voor de klas een mixdrankje willen inschenken. Dit doen we om visueel te maken hoeveel alcohol er in een mixdrankje gaat. De klas gaat reageren (“meer…meer” of “dat is wel een beetje weinig hoor”) waardoor we kunnen inspelen wat groepsdruk is. Door visueel te maken hoeveel alcohol er wettelijk in een mixdrankje hoort, vindt er bewustwording plaats en krijgen zij een referentiekader als zij een volgende keer een drankje inschenken. Wij horen vaak terug: “ik schenk echt teveel in, fijn dat ik nu weet wat de wettelijke hoeveelheid is”.
- De alcoholbrillen
Dit zijn brillen die nabootsen hoe je zicht is als je gedronken hebt. De bedoeling van de brillen is om bewustwording te geven hoe je kijkt en hoe je je kunt voelen (draaierig, je botst tegen dingen op, je ervaart afstand en diepte anders als je onder invloed bent van alcohol). Kortom: Je beleeft de wereld anders. Veel jongeren geven aan dat ze dit niet wisten en nu begrijpen waarom alcohol in het verkeer niet handig is
De voorlichters stellen reflectievragen als: is het verstandig deel te nemen aan het verkeer als je hebt gedronken? Mag jefietsen als je hebt gedronken? Als iedereen de bril op heeft gehad, zet de gastdocent zelf de bril op, en vraagt: “als ik nu zou gaan autorijden, zou jij bij mij instappen?” Ja, waarom wel / nee, waarom niet? De brillen geven alleen een visueel verschil, bij dronkenschap zijn er ook allerlei lichamelijke- en hersenprocessen die onder invloed zijn. Waarom hebben mensen ander gedrag als ze hebben gedronken? Welke keuze maak je? Wil je zelf drinken of doe je het omdat je vrienden het ook doen.
Weerbaarheid en nee durven zeggen zijn belangrijke onderwerpen in onze gastlessen. Waarom stappen mensen toch in bij mensen die gedronken hebben? Inventariseer antwoorden, eventueel op het bord. Redenen die je zelf in ieder geval noemt: “ik moet toch thuiskomen” en “mij gebeurt dat toch niet”. We geven aan dat er ook andere manieren zijn om veilig thuis te komen, want ook al voelt iemand zich niet dronken (bijvoorbeeld omdat hij er goed tegen kan), dan nog is zijn reactievermogen beïnvloed.
Inzetbaarheid en gebruiksvoorwaarden
Voorafgaand aan de les is er contact met de school over het niveau van de jongeren.
Wij vragen of er een mentor/docent bij de les aanwezig wil zijn om:
- (indien nodig) te helpen de orde te handhaven
- de leerlingen te observeren en te ervaren wat de les met de leerlingen doet.
Wat benodigd is voor onze lessen:
- digibord of beamer
- klaslokaal
Aanvullende informatie
Evaluatieonderzoek
Bureau D&B () heeft onze les getoetst. Onze opdrachtgever, het ROV Zuid-Holland toetst regelmatig de stand van zaken omtrent de slachtoffers in het verkeer en stelt Bureau Leefstijl hiervan op de hoogte.
Na elke les delen wij kaartjes uit en vragen aan de leerlingen wat zij van de les vonden, en of zij hun gedrag aanpassen t.a.v. het gebruik van alcohol en drugs in het verkeer (zie hieronder). De meeste reacties zijn positief en geven leerlingen aan dat zij geleerd hebben (bewustwording), van de les en zaken anders gaan doen.
