Gevoelens van onveiligheid en vooral: veel irritatie. De dagelijkse (verkeers)drukte rond basisscholen is in veel Nederlandse gemeenten een ware uitdaging. Samen met de basisscholen in diverse gemeenten en provincies ontwikkelden we een nieuw initiatief, dat leidt tot een andere mentaliteit onder schoolbezoekers en daarmee tot bewust andere keuzes en gedrag. Met het project Lekker Anders Dag dagen we iedereen uit om die bijzondere tocht met je kind naar school af en toe eens ánders te doen. En zo meteen mee te werken aan prettig verkeer rond school. Want op jouw Lekker Anders Dag, gewoon wanneer het jou uitkomt, spreek je zelf af, samen met je kind(eren), hoe je vandaag toch net even anders naar school gaat… Wat die tocht voor jullie ‘anders’ maakt, bepaal je geheel zelf, als het maar afwijkt van jullie dagelijkse routine. Zoals vaker de auto laten staan en meer met de fiets gaan. Of wel met de auto, maar verder weg parkeren en vaker het laatste stuk lopen. Of zoals altijd al fietsen of lopen, maar dan een andere route kiezen of onderweg speurspelletjes doen. Dat is niet alleen leuk voor je kind(eren), maar ook goed nieuws voor iedereen op en rond school. Met die bewuste keuze voor jullie Lekker Anders Dag, gun je jezelf en elkaar meer tijd, meer aandacht. En help je meteen mee aan prettig verkeer rond school. Intussen kiezen al meer dan 5000 ouders en kinderen, verdeeld over meerdere steden en provincies, regelmatig voor die gezonde afwisseling van Lekker Anders Dag!
Beoordeling
Deze interventie is niet getoetst.
Praktische informatie
Contactgegevens: Bibi Gonçalves bibi@lekkerandersdag.nl 0618538395
Kosten: Prijs op aanvraag
Verschijningsvorm
Tijdens een korte, interactieve presentatie in de groepen 1 – 5 (25 minuten) maken de kinderen kennis met het initiatief Lekker Anders Dag.
Daarbij krijgen ze meteen een uitnodiging mee naar huis, voor hun (groot)ouders/wegbrengers, om zich aan te melden voor het initiatief. Lekker Anders Dag loopt het hele schooljaar door, en is met name Buitenschools. Ouders en hun kinderen kiezen er namelijk zelf voor, thuis al, om regelmatig hun eigen Lekker Anders Dagen in te bouwen.
Wat die tocht voor hen ‘anders’ maakt, bepalen ze geheel zelf, als het maar afwijkt van hun dagelijkse routine. Zoals vaker de auto laten staan en meer met de fiets gaan. Of wel met de auto, maar verder weg parkeren en vaker het laatste stuk lopen. Of zoals altijd al fietsen of lopen, maar dan een andere route kiezen of onderweg speurspelletjes doen.
Daarbij worden ze ‘getriggerd’ door diverse prikkels, verdeeld over het jaar en verzorgd door ons team, zowel online als ‘live’. De online prikkels lopen uiteen van korte berichten tot heuse challenges en speurtochten op weg naar school (vgl. Dag DierenDag en Mandarijntjesdag). Live zijn er verdeeld over het schooljaar, in nauwe samenwerking met de school, diverse ‘bewustwordings’-events zoals Warme MutsenDag en Oranje=Lekker Anders Dag-week. Zie voor een actueel voorbeeld van zo’n jaarplanning
Korte karakteristieken
Lekker Anders Dag begint met een korte, interactieve presentatie in de klas, voor de groepen 1 – 5. De kinderen krijgen te horen wat Lekker Anders Dag is, waarom het zo leuk is en hoe je kunt meedoen. Kinderen sporen hun ouders vervolgens aan om mee te doen – ‘laten we samen af en toe een dag prikken waarop we gewoon eens ANDERS naar school gaan samen.’
Ouders kunnen zich vanaf dat moment online (via www.lekkerandersdag.nl) aanmelden. Elk gezin dat meedoet, ontvangt de Lekker-Anders-Dag-Doos, met daarin diverse materialen die prikkelen tot het doorbreken van de dagelijkse sleur op weg naar school. Zo is er zelfs een grote kalender met stickers, om je eigen lekker Anders Dagen zichtbaar in te plannen, voor het hele gezin.
Kort na de introductie in de klassen volgt (in jaar 1) een feestelijke kick-off op het schoolplein. Met muziek, versiering, een ludieke challenge voor de kinderen en een ‘barista’ voor de ouders.
De rest vindt vooral buitenschools plaats, doordat ouders/kinderen zelf kiezen hoevaak en wanneer ze hun eigen Lekker Anders Dagen inbouwen. Wel zien we op veel deelnemende scholen dat leerkrachten in de klas regelmatig, uit eigener beweging, aandacht besteden aan het initiatief. En dat scholen met onze (redactionele) input hun schoolkanalen inzetten om ouders en kinderen actief betrokken te houden.
Methodiek
Lekker Anders Dag is gebaseerd op gedragswetenschappelijke principes en uitgebreide 0- en 1- metingen onder ouders in meerdere steden. Leidend leerprincipe is dat ouders zelf (her)ontdekken hoe bijzonder die tocht met je kind naar school is. Want dat zijn ze in de sleur van alledag vergeten. Dat leidt tot onnodige irritatie over elkaars gedrag en draagt daarmee aantoonbaar bij aan de gevoelens van onveiligheid rond school.
Om prettig verkeer rond school actief te bevorderen maken we het iedereen, ongeacht afstand tot school en gebruikt vervoermiddel, mogelijk om heel laagdrempelig te ontdekken hoeveel invloed jij zelf hebt op prettig verkeer rond school. Onderzoek laat zien dat ouders zich dankzij hun Lekker Anders Dagen al snel meer bewust zijn van hun eigen rol en daardoor andere keuzes en nieuw gedrag vertonen.
Een slimme set aan prikkels, afgewogen en verdeeld over het schooljaar, i.c.m. het actief ervaren en zelf doen, helpt daarbij. Net als actieve communicatie via heel uiteenlopende kanalen. Zie voor voorbeelden van die prikkels ook www.facebook.com/lekkerandersdag Centrale insteek is steeds positieve bekrachtiging van nieuwe keuzes en gewenst gedrag.
Inzetbaarheid & gebruikersvoorwaarden
Het team achter Lekker Anders Dag (onafhankelijk bureau) regelt de totale uitrol. Dat doet het in nauw overleg met de zelfbenoemde contactpersoon per school. Vaak is dat de verkeersleerkracht (zoals BVL in Brabant). Inzet is om de school zoveel mogelijk te ontlasten: materialen en communicatiemiddelen worden door ons bureau ontwikkeld en aangereikt.
Communicatie met ouders gaat zoveel mogelijk direct, vanuit ons, via databestand van aangemelde leden (online en per post). Wel nodigen we scholen uit om waar mogelijk de eigen kanalen in te zetten (Schoudercom etc), maar dan met door ons aangeleverde, kant-en-klare materialen die ze uiteraard zelf mogen redigeren als ze dat nodig vinden. Ook lokale media-aandacht regelt ons team.
Introductie van het project gebeurt via een korte presentatie (25 min) in de groepen 1 – 5. Die groepen kunnen we ook combineren zodat het nog minder onderwijstijd vergt. Zelfs kunnen we werken met een intro-film, zodat er helemaal geen buitenstaanders in de klas hoeven te komen. Covid-proof.
Live events (maximaal 1 uur), door ons ontwikkeld en uitgevoerd) stemmen we eerst af met de aangewezen contactpersoon per school – het is uiteraard aan de school om te bepalen of ze het event willen ondersteunen (denk aan kort beschikbaar stellen van ruimte op schoolplein). Ervaring leert wel dat hoe actiever de school meewerkt, hoe groter de impact is onder de ouders/wegbrengers en kinderen.
Aanvullende informatie
- Meer info over Lekker Anders Dag: www.lekkerandersdag.nl
- De volgende film toont in 90” de kern van Lekker Anders Dag: https://www.youtube.com/watch?v=7OCllBky7Xo
- In deze korte film (2 minuten) legt bedenker Paul Ubachs uit hoe het concept is onderbouwd: https://youtu.be/9K9MeeTpTA4
- Extra achtergrondinfo, in de vorm van effectmeting en nieuwsitems: https://www.lekkerandersdag.nl/achtergrondinfo/
- Zie ook het vakblad Verkeerskunde: https://www.verkeerskunde.nl/artikel/gedragsinterventie-lekker-anders-dag-werkt-in-schoolomgeving
- En het kwartaalblad van ROVL: https://www.lekkerandersdag.nl/in-het-nieuws/lekker-anders-dag-in-het-rovl/
Evaluatieonderzoek
In samenwerking met Radboud Universiteit Nijmegen (zoals vakgroep Human Geography en Communicatiewetenschappen) zijn er intussen al diverse effectmetingen gedaan.
Zie ook hier het vakblad Verkeerskunde, met links naar de uitkomsten van een van die onderzoeken: https://www.verkeerskunde.nl/artikel/gedragsinterventie-lekker-anders-dag-werkt-in-schoolomgeving
Bovendien is het initiatief geheel gebaseerd (gedrags)wetenschappelijke literatuur en op zowel kwantitatief als kwalitatief vooronderzoek onder ouders en kinderen in meerdere steden, in meerdere provincies.
