BOB

BOB is een voorlichtingsproject waar voorlichtingsmedewerkers jongeren aanspreken en in gesprek gaan over het gebruik van alcohol in het verkeer. Het project vindt plaats op indoorevenementen, zoals discotheken maar ook outdoor evenementen zoals festivals. Het project is geschikt voor jongeren van 18 tot en met 24 jaar.

Beoordeling

N.b. Er zijn maximaal vijf sterren per onderdeel te behalen.

*De kwaliteit van de effectmeting velt geen oordeel over het effect van het product

Uitleg over het toetsoordeel van deze interventie.

Praktische informatie

Contactgegevens: Geke van der Veen, tel. 030-2232893, geke@teamalert.nl
Kosten: Prijs op aanvraag

Verschijningsvorm

BOB is een voorlichtingsproject waar voorlichtingsmedewerkers jongeren aanspreken en in gesprek gaan over het gebruik van alcohol in het verkeer. Het project vindt plaats op indoorevenementen, zoals discotheken maar ook outdoor evenementen zoals festivals. Het project is geschikt voor jongeren van 18 tot en met 24 jaar.

Korte karakteristiek

Jongeren worden tijdens BOB aangesproken door voorlichtingsmedewerkers van TeamAlert en gaan in gesprek over alcohol in het verkeer. Als de Bob belooft geen alcohol te drinken krijgt hij een stempel. Daarnaast vult de vriendengroep een kennisquiz in en kunnen zij meedoen met het vriendenspel. Het vriendenspel is in het leven geroepen om de Bob op een leuke manier nuchter te houden. Zo worden zowel de Bob en zijn vrienden optimaal betrokken bij het project. De vrienden krijgen tijdens het vriendenspel opdrachten om de Bob, Bob te laten blijven. Als de Bob aan het einde van de avond 0% blaast wordt hij beloond met een Bobsleutelhanger. Met jongeren die aan het einde toch hebben gedronken gaan de uitvoeringsmedewerkers het gesprek aan en worden handelingsalternatieven aangeboden, zoals het nemen van een taxi.

Methodiek

1. De introductie: dit onderdeel heeft als doel jongeren die geïnteresseerd zijn in het project deel te laten nemen. Tijdens een kort gesprek achterhaalt de medewerker of de festivalbezoeker onder invloed is van alcohol en of hij/zij een veilige rit naar huis heeft geregeld. Hier zijn verschillende scenario’s in te onderscheiden. Mochten de jongeren een Bob hebben geregeld, dan wordt deze beloond en wordt het belang van Bob zijn onderstreept door middel van het project. Mocht er nog geen Bob zijn in de groep, dan worden de jongeren via het project overtuigd van het nut van een Bob. Mocht dit niet zo zijn, dan worden veilige handelingsalternatieven besproken (OV, taxi, etc.) zodat de jongeren alsnog veilig naar huis gaan.
2. Gesprek met Bob en vrienden + quiz: In een gesprek met de Bob en Bobs vrienden verhoogt men de kennis over de risico’s van rijden onder invloed. De kennis wordt verhoogt door alle jongeren een quiz te laten invullen. De uitvoeringsmedewerker bespreekt de antwoorden na met de Bob en zijn vrienden. Tijdens dit gesprek creëert de medewerker een positieve houding en groepsnorm tegenover nuchter rijden na een feestje. Hierbij wordt gebruik gemaakt van selfpersuasion. Dit houdt in dat jongeren zichzelf op basis van eigen argumenten overtuigen van het gewenste gedrag, namelijk om nuchter deel te nemen aan het verkeer. De argumenten die jongeren aanhalen worden onderbouwd met actuele feitjes en tenslotte vraagt de uitvoeringsmedewerker de Bob een implementatie-intentie te formuleren. Dit is een concreet voornemen in een ‘als …, dan …’ formulering: “Als ik naar huis ga, dan rijd ik nuchter”. Samen met de medewerkers bespreken de jongeren hun persoonlijke verkeerssituatie en welke opties zij hebben om veilig thuis te komen. Samen met de medewerker stellen zij een concreet plan op wanneer, waar en hoe een bepaalde actie ondernomen wordt om veilig thuis te komen. Ten slotte formuleren zij hiermee een implementatie-intentie. Wanneer deze belofte is gemaakt ontvangt de Bob een stempel. Deze stempel dient als reminder om Bob te blijven en draagt naar de rest uit dat de persoon een veilige keuze heeft gemaakt om thuis te komen.
3. Vriendenspel: In het projectonderdeel vriendenspel wordt ingezet om de vrienden van de Bob meer bij het project te betrekken. Via een kort spel komen de vriend(innen) van de Bob bij één van de zes opdrachten uit, die zij vervolgens uit moeten voeren. De opdrachten trekken aandacht, ook toeschouwers. Tevens wordt de sociale norm benadrukt en wordt er een positieve houding gecreëerd t.o.v. de Bob via deze opdrachten.
4. Belonen van de Bobs die 0% op hebben: Aan het einde van de avond, als de Bobs het feest/evenement verlaten, mogen ze (mits ze een stempel hebben) een blaastest doen. Hierdoor wordt gecontroleerd of het gewenste gedrag (nuchter autorijden) ook daadwerkelijk plaatsvindt. Als positieve stimuli worden de Bobs die 0,00 promille blazen, beloond. Uit onderzoek blijkt dat gedrag dat beloond wordt, een verhoogde kans op herhaling heeft wat bijdraagt aan een positieve houding t.o.v. het Bob zijn. De beloning is een Bob-sleutelhanger. Deze dient als reminder aan het project. Een sleutelhanger die aan de autosleutels vasthangt, zorgt voor een direct associatie met het project op het moment dat jongeren achter het stuur willen plaatsnemen. Op deze wijze is de kans vergroot dat de bestuurder een volgende keer wederom nuchter deelneemt aan het verkeer.

Inzetbaarheid en gebruiksvoorwaarden

Het project Bob kan ingezet worden op indoorevenementen (Bobzone) en outdoorevenementen (Bobtival).

TeamAlert doet alles zelf, inclusief een evaluatie. Het project komt echter in twee varianten: Bobzone en Bobtival. In het geval van het inzetten van Bobzone zal een klein gedeelte voor het decor moeten worden gereserveerd(+-3x4meter). In geval van Bobtival is het reserveren van ruimte niet nodig en kunnen wij min of meer gaan en staan waar we willen.

TeamAlert is standaard 5,5 uur (incl. op- en afbouw) aanwezig op locatie.

Aanvullende informatie

• Bobzone
• Bobtival

Evaluatieonderzoek

Effect- en evaluatieonderzoeken van TeamAlert zijn altijd uitgevoerd naar de richtlijnen van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV). De SWOV ondersteunt TeamAlert bij het opzetten en uitvoeren van haar effectonderzoek, door een onafhankelijk kwaliteitscontrole uit te voeren over de gehanteerde werkwijze binnen deze onderzoeken. In 2018 blijkt 94% van de jongeren die aangaven Bob te zijn tijdens de uitvoeringen van het project BOB ook daadwerkelijk op het einde van de avond als Bob naar huis gingen.

Verder is er in 2017 een User Experience onderzoek gedaan naar het project BOB. Deelnemers beoordeelden het project en de medewerkers goed, namelijk respectievelijk gemiddeld met een 9.0 en een 9.2.

Tot slot is onderzoeksbureau Dijksterhuis en Van Baaren in 2018 door de provincie Noord-Brabant gevraagd om een aantal verkeersveiligheidsprojecten te bestuderen en te beoordelen op verwachte effectiviteit vanuit een gedragswetenschappelijk perspectief. De projecten kregen een score voor gedragspotentie. Bob is hierin opgenomen en kreeg een score van 4 uit 5.

Samenvatting

Bob is een voorlichtingsprogramma waarin uitvoeringsmedewerkers met uitgaande jongeren in gesprek gaan over het gebruik van alcohol in het verkeer. In dit gesprek wordt gekeken hoe ze naar huis gaan. Zodra de Bob van de groep bekend is, maakt deze tijdens het gesprek de belofte om nuchter naar huis te rijden. Hij ontvangt hiervoor een stempel. De vrienden spelen daarbij het vriendenspel waarin zij opdrachten krijgen om de Bob te helpen om Bob te blijven. Wanneer de Bob op het einde van de avond daadwerkelijk 0% blaast bij een van de uitvoeringsmedewerkers, wordt de Bob beloond met de Bob-sleutelhanger. Mocht dit niet zijn dan wordt samen met de vrienden gekeken naar een mogelijk handelingsalternatief, zoals het OV.