Verkeerslessen zijn belangrijk voor kinderen in de basisschoolleeftijd. Kinderen moeten nog veel ervaring opdoen in het verkeer. Het is dan ook een echt doe-vak. Praktische projecten maken de lessen levendig, uitdagend en zorgen zo dat de stof nog beter blijft hangen. Ook thuis, want (verkeers)ouders worden betrokken bij de projecten.
Stimuleer kinderen om lopend of met de fiets naar school te gaan. Belangrijk voor het opdoen van verkeerservaring én het vergroot de veiligheid in de schoolomgeving. Bovendien is het gezond en goed voor het milieu!
Het praktisch verkeersproject Op voeten en fietsen naar school is gericht op kinderen van de basisschool, ouders/ verzorgers, directie en leerkrachten. Eventueel kan de gemeente bij de actie worden betrokken om bijvoorbeeld een verkeersonveilige situatie bij school onder de aandacht te brengen of een ludieke startactie te organiseren..
Beoordeling
| 1. Keuze van te beïnvloeden gedrag | ★★★★★ |
| 2. Keuze van de doelgroep | ★★★★★ |
| 3. Het formuleren van leerdoelen | ★★★★★ |
| 4. Didactische uitgangspunten | ★★★★★ |
| 5. Inhoud en vormgeving | ★★★★★ |
| 6. Toetsing en evaluatie in programma | ★★★★★ |
| 7. Handleiding en draaiboek | ★★★★★ |
| 8. Implementatie van het programma | ★★★★★ |
| 9. Procesevaluatie / gebruikerservaringen | ★★★★★ |
| 10. Kwaliteit van de effectmeting* | ★★★★★ |
N.b. Er zijn maximaal vijf sterren per onderdeel te behalen.
*De kwaliteit van de effectmeting velt geen oordeel over het effect van het product
Deze interventie is opnieuw getoetst in 2024.
Uitleg over het toetsoordeel van deze interventie.
Praktische informatie
Contactgegevens: Servicecentrum VVN, info@vvn.nl, tel. 088-5248800
Kosten: Prijzen op aanvraag
De actieperiode
Op voeten en fietsen naar school is gericht op kinderen van de basisschool, ouders/ verzorgers, directie en leerkrachten. Eventueel kun je de gemeente bij het project betrekken om bijvoorbeeld een verkeersonveilige situatie bij school onder de aandacht te brengen.
Verschijningsvorm
Ten behoeve van het praktische verkeersproject Op voeten en fietsen naar school zijn er verschillende materialen en instrumenten ontwikkeld. Deze materialen zijn te bestellen via info@vvn.nl en een deel van de materialen is gratis te downloaden via Op voeten en fietsen naar school | Veilig Verkeer Nederland (vvn.nl)
- Ansichtkaarten met lopen en fietsen stickers voor elke leerling. De kaarten gebruik je om stickers te verzamelen voor elke dag dat kinderen lopend of fietsend naar school komen
- Stappenplan om te helpen bij de uitvoering
- Digitale materialen, waaronder;
- Uitgebreide handleiding, inclusief didactische verantwoording, stappenplan en tips en trucs
- Telposter voor in de klas
- Voorbeeld persbericht en voorbeeldbrief voor de ouders/gemeente/school
- Flyer 10 gouden regels tbv een verkeersveilige schoolomgeving
- Aankondigingsposters
Korte karakteristiek
Kinderen leren vooral door zelf te doen. Door dagelijks lopend of fietsend de routes naar school en huis te oefenen, vergroten kinderen hun verkeersvaardigheid en doen zij verkeerservaring op. Hierdoor zullen zij naarmate zij ouder worden meer inzicht in verkeerssituaties krijgen. Kinderen die dagelijks met de auto naar school gebracht worden, missen deze oefening en ervaring. Verkeer leer je niet vanaf de achterbank van de auto, maar door te doen en te ervaren. En door meer auto’s in de schoolomgeving bij het halen en brengen kunnen chaotische en daarmee verkeersonveilige situaties in de schoolomgeving ontstaan. Met de actie Op voeten en fietsen naar school probeert VVN ouders bewust te maken van hun haal- en brenggedrag en hen aan te moedigen om de kinderen vaker met de fiets of lopend naar school te brengen. Daarmee doen kinderen ook ervaring op met (zelfstandige) actieve verkeersdeelname en worden daarmee gestimuleerd in de ontwikkeling.
In het kader van de actie kunnen scholen en gemeenten diverse maatregelen treffen om te stimuleren dat kinderen te voet of per fiets naar school toe komen. Scholen kunnen zelf een concrete invulling van de uitvoering van het project bepalen. Zo kan Op voeten en fietsen naar school ook aanleiding zijn om de knelpunten in de schoolomgeving in kaart brengen en aan de gemeente voor te leggen. VVN ondersteunt de school en Verkeersouders hierbij.
Doel
Het project Op voeten en fietsen naar school is er op gericht om ouders en kinderen te stimuleren vaker lopend of fietsend naar school te gaan, omdat:
- kinderen hiermee hun verkeersvaardigheden ontwikkelen en verbeteren;
- kinderen door ervaring en vertrouwdheid op vaste routes hun verkeersinzicht vergroten;
- lopen en fietsen gezond is;
- minder auto’s zorgen voor een schonere leefomgeving;
- minder auto’s tijdens het halen en brengen van kinderen bijdraagt aan de verkeersveiligheid rondom de school.
Methodiek
VVN heeft voor (verkeers)ouders/scholen een stappenplan ontwikkeld t.b.v. de organisatie van Op voeten en fietsen naar school. Naast uitvoering van het praktische verkeersproject, biedt VVN aanvullende informatie ten behoeve van de verkeersveiligheid van de schoolomgeving, bijvoorbeeld als het gaat om het benaderen van gemeenten, of het genereren van extra publiciteit.
Ter ondersteuning kunnen instrumenten (bijv. voorbeeldbrief naar gemeente, voorbeeldpersbericht) en materialen (posters) worden gedownload. Variërend van een bliksemactie van één dag -die je vaker kunt herhalen- tot een aaneensluitende periode van maximaal vier weken, kies je wat past bij jouw school. Per dag dat een kind lopend of fietsend naar school komt, plakt de leraar of verkeersouder een sticker op de stickerkaart of op de digitale telposter. De kaart biedt ruimte voor 20 stickers, bijv.. in een periode van vier weken elke dag een sticker erbij.
D.m.v. de telposter kan de school of VVN Verkeersouder het effect van de actie meten.
Inzetbaarheid en gebruiksvoorwaarden
Het stappenplan geeft duidelijke suggesties voor Verkeersouders of andere betrokken personen binnen de scholen over de voorbereiding en uitvoering van Op voeten en fietsen naar school. Geadviseerd wordt om tijdig te starten met de voorbereidingen.
VVN stimuleert de betrokkenheid van ouders, scholen en gemeente bij deze actie, door in hun informatie aan te geven welke rol de gemeente zou kunnen spelen en hoe de gemeente hiervoor kan worden benaderd.
Men kan voor verder ondersteuning terecht op het Op voeten en fietsen naar school | Veilig Verkeer Nederland (vvn.nl) en bij regionale VVN-steunpunten.
Aanvullende informatie
- VVN – Op voeten en fietsen naar school
- Veilig Verkeer Nederland (VVN) (algemene website)
Evaluatieonderzoek
In 2024 heeft er een effectmeting plaatsgevonden van Op voeten en fietsen naar school met monitoring door onderzoeksbureau Motivaction. Hierbij is er getoetst op het hoofddoel; er komen meetbaar meer leerlingen op de fiets op lopend naar school.
Uit onze analyse blijkt dat het project Op voeten en fietsen naar school met de stickeractie een positief effect heeft op het lopend of fietsend naar school gaan. In de voormeting (voor de stickeractie) ging gemiddeld 58% van de leerlingen lopend of fietsend naar school. In de tussenmeting (tijdens de stickeractie) stijgt dit percentage significant naar 67% en in de nameting daalt het percentage naar 62%. Het positieve effect houdt echter niet aan, enkele weken nadat de stickeracties plaatsvonden is het percentage lopende en fietsende kinderen op het niveau van voor de actie. Een mede-oorzaak hiervan kan het weer zijn, tijdens de nameting werd vaker gerapporteerd dat het regende. De uitkomsten pleiten er wel voor om de actie regelmatig te herhalen voor het inslijten van het effect van de actie.
