START fietsen leert kinderen van 2-6 jaar fietsen op kinderopvang of school. Belangrijk element is dat ouders/verzorgers hierbij nadrukkelijk worden betrokken. Voor een periode van 3-6 maanden krijgen de peuteropvang of groepen 1&2 van het basisonderwijs de beschikking over (loop)fietsen en er worden fietslessen gegeven door een externe fietsdocent. START fietsen is de basis voor alle andere verkeerslessen op school. Het kind moet eerst leren fietsen voordat het zich kan richten op verkeersinzichten.
Beoordeling
| 1. Keuze van te beïnvloeden gedrag | ★★★★★ |
| 2. Keuze van de doelgroep | ★★★★★ |
| 3. Het formuleren van leerdoelen | ★★★★ |
| 4. Didactische uitgangspunten | ★★★★ |
| 5. Inhoud en vormgeving | ★★★★★ |
| 6. Toetsing en evaluatie in programma | ★★★★★ |
| 7. Handleiding en draaiboek | ★★★★ |
| 8. Implementatie van het programma | ★★★★★ |
| 9. Procesevaluatie / gebruikerservaringen | ★★★★★ |
| 10.Kwaliteit van de effectmeting* | ★ |
N.b. Er zijn maximaal vijf sterren per onderdeel te behalen.
*De kwaliteit van de effectmeting velt geen oordeel over het effect van het product
Uitleg over het toetsoordeel van deze interventie.
Praktische informatie
Contactgegevens: Remko Pijnaker, info@groeienmetdiefiets.nl, tel. 06-21952553
Kosten: Prijs op aanvraag
Verschijningsvorm
Het START programma kenmerkt zich in een unieke aanpak om verkeersveiligheid en fietsgebruik te stimuleren voor zowel kinderen als ouders/verzorgers.
Volgens de breed gedragen mobiliteitstheorie van Kaufman wordt de potentie om te fietsen verklaard aan de hand van 3 elementen: toegankelijkheid, competenties en toe-eigening. Als een element minder goed ontwikkeld is, heeft dit een beperkend effect op de mogelijkheden en het fietsgebruik van een persoon. Omgekeerd is een aanpak het meest effectief als alle elementen optimaal aandacht krijgen.
Dit programma biedt als enige in Nederland een uniek palet aan samenhangende activiteiten op alle drie bepalende elementen.
De kracht van het programma is de samenhang tussen het beschikbaar stellen van een fiets op maat, fietsles voor de kinderen en het betrekken en activeren van ouders/verzorgers in de context van de kinderopvang (2 tot 4-jarigen) en de basisschool (4 tot 6-jarigen), teneinde:
- Fietsvaardigheden te verbeteren door kinderen vaak te laten oefenen;
- Via het enthousiasme van de kinderen bewustwording bij ouders/verzorgers te kweken dat fietsen op die leeftijd al kan;
- De haal- en brengmomenten bij scholen en kinderdagverblijven te benutten als effectief moment om in gesprek te komen met ouders/verzorgers, de belemmeringen die ouders/verzorgers ervaren bij het fietsen in kaart te brengen en maatwerkoplossingen te leveren;
- Stimulerende interventies te ontwerpen en uit te voeren, die deze belemmeringen bij ouders/verzorgers wegnemen;
- Kinderen ook thuis meer gelegenheid te bieden om fietsvaardigheden te verbeteren;
- Een goede basis te leggen voor verkeerseducatie en fietsexamens op latere leeftijd voor deze kinderen;
- De kans op een verkeersongeval met de fiets onder deze kinderen aanzienlijk te verminderen;
- De fietscultuur in Nederland te behouden en versterken.
Korte karakteristiek
START voor kinderen
De kinderen leren de volgende fietsvaardigheden:
Loopfiets
- Balanceren
- Sturen
- Stoppen
Fiets met trappers
- Remmen
- Recht fietsen
- Bocht maken
Daarnaast leren ze qua verkeersveiligheid:
- Elementaire regels voor veilig spelen en fietsen, en hulp vragen van volwassenen
- Stoppen voor voetgangers op een zebrapad
- Van richting veranderen bij dreigende botsing
START voor ouders/verzorgers
Daar betrekken we hun ouders en verzorgers (familie, gezin, anderen) bij door:
Tijdens haal- en brengmomenten met hen in gesprek te komen en te:
- Achterhalen: wat hen ervan weerhoudt om te fietsen en hun kind te laten fietsen (barrières) en wat er nodig is om dat te veranderen (behoeften) en stimuleren (motivaties)
- Hierop inspelen door gerichte interventies uit te voeren, bijvoorbeeld:
- Kosteloze fietsreparatie voor wie op de fiets is gekomen*
- 3 online + 5 fietslessen voor ouders/verzorgers**
- Onder begeleiding boodschappen doen op de fiets**
- Onder begeleiding fietsen met hun kind**\
*Voor reparaties tot maximaal EUR 20,-
**Op verzoek kan men kosteloos gebruik maken van een leenfiets
Methodiek
START voor kinderen
Kinderen van 2-6 jaar krijgen op een peuterspeelzaal, kinderdagverblijf of in groep 1-2 van de basisschool de beschikking over (loop)fietsjes. Deze fietsjes blijven 3-6 maanden in bruikleen op locatie.
- Kinderen kunnen tijdens buitenspeelmomenten vrij oefenen
- Pedagogisch medewerkers en leerkrachten hebben een lespakket met spelletjes en oefeningen voor buitenlessen
- Kinderen krijgen regelmatig fietsles van een gespecialiseerde externe fietsdocent
- Voortgang op fietsvaardigheden van de kinderen worden periodiek gemeten door een onafhankelijke partij
START voor ouders/verzorgers
Het enthousiasme van de kinderen wordt gebruikt om in contact te komen met ouders/verzorgers. Zo worden:
- Gesprekken met ouders/verzorgers gevoerd en belemmeringen op fietsgebied in kaart gebracht
- Interventies op maat uitgevoerd die deze belemmeringen wegnemen
- Impact wordt op 2 momenten tijdens het programma gemeten, en 6 maanden na afloop
Inzetbaarheid en gebruiksvoorwaarden
Het pakket dat START levert:
- Loopfietsen en fietsen met trappers
- Een digitaal communicatiepakket voor ouders/verzorgers
- Een compleet lespakket
- De organisatie en uitvoering van de ouderbetrokkenheid
- Materialen set (o.a. pylonen)
- Een externe fietsdocent die ook de metingen uitvoert
Wat heb je als peuteropvang of school zelf nodig?
- Een schoolplein van 10×20 meter
- Een opslag voor de fietsen. Een mobiele opslag is eventueel te huur voor de projectperiode.
Wat moet je als school zelf uitvoeren?
- De (loop)fietsen elk buitenspeelmoment aanbieden aan de kinderen.
- De kinderen mondeling motiveren.
- Incidenteel fiets oefeningen uitvoeren op het schoolplein.
- Communicatie (brieven e.a. materialen) digitaal aan de ouders/verzorgers aanbieden.
Aanvullende informatie
Op de website www.startfietsen.nl staat het programma beschreven. Hier staat ook een impressie video.
Groeien met die Fiets (www.groeienmetdiefiets.nl) en BYCS (www.bycs.org) werken samen en gebruiken de unieke inzichten en resultaten van het programma om verandering teweeg te brengen en de fietscultuur te behouden, versterken en verbreden.
Evaluatieonderzoek
De voortgang van het fietsen wordt door de fietsdocent gemeten. Aan het eind van het project ontvangt de school een rapport waar de gemeten voortgang wordt getoond.
De ouders/verzorgers en leerkrachten ontvangen na afloop een (digitale) evaluatieformulier. Hierin vragen we naar hun ervaringen met START qua leren fietsen en ouderbetrokkenheid.
Er heeft nog geen wetenschappelijke effectmeting plaats gevonden.
