Veilig op de fiets

Verkeerslessen zijn belangrijk voor kinderen in de basisschoolleeftijd. Kinderen moeten nog veel ervaring opdoen in het verkeer. Het is dan ook een echt doe-vak. Praktische projecten maken de lessen levendig, uitdagend en zorgen zo dat de stof nog beter blijft hangen. Ook thuis, want (verkeers)ouders worden betrokken bij de projecten. Met het project Veilig op de fiets kan er op school een fietscheck georganiseerd worden en ouders worden geïnformeerd over de onderdelen van een veilige fiets.

Met de kinderen wordt een ‘safety-deal’ gemaakt: een gezamenlijke afspraak over veilig gedrag op de fiets. Met alle benodigde materialen kan de school hiermee aan de slag. Optioneel kun je de actie uitbreiden en kunnen kinderen op hun eigen niveau hun fietsvaardigheden oefenen door de leuke fietswielspellen op het schoolplein.

Beoordeling

1. Keuze van te beïnvloeden gedrag★★★★★
2. Keuze van de doelgroep★★★★★
3. Het formuleren van leerdoelen★★★★★
4. Didactische uitgangspunten★★★★★
5. Inhoud en vormgeving★★★★★
6. Toetsing en evaluatie in programma★★★★★
7. Handleiding en draaiboek★★★★★
8. Implementatie van het programma★★★★★
9. Procesevaluatie / gebruikerservaringen★★★★★
10. Kwaliteit van de effectmeting★★★★★

N.b. Er zijn maximaal vijf sterren per onderdeel te behalen.
*De kwaliteit van de effectmeting velt geen oordeel over het effect van het product

De interventie is in 2024 opnieuw getoetst.

Uitleg over het toetsoordeel van deze intervisie.

Praktische informatie

Contactgegevens: Servicecentrum, info@vvn.nl, tel. 088-5248800
Prijs: Op aanvraag

Verschijningsvorm

Ten behoeve van het praktische verkeersproject Veilig op de fiets zijn er verschillende materialen en instrumenten ontwikkeld. Deze materialen zijn te bestellen via info@vvn.nl en een deel van de materialen is gratis te downloaden via Veilig op de fiets | Veilig Verkeer Nederland (vvn.nl)

  • Fietscontrole kaarten en OK stickers voor alle leerlingen om de fietsen te kunnen checken;
  • Stappenplan voor de organisatie van Veilig op de fiets
  • Digitale materialen waaronder,
    • Uitgebreide handleiding inclusief didactische verantwoording, stappenplan en tips en trucs
    • Safety deal poster waar op de gemaakte afspraken door de leerlingen kunnen worden ondertekend
    • Succesmeting en evaluatie
    • Voorbeeld persbericht en voorbeeldbrief voor de ouders/gemeente/school
    • Tips en trucs
    • VVN Fietswielspellen
    • Aankondigingsposter

Korte karakteristiek

Dagelijks naar school fietsen is belangrijk voor het ontwikkelen van verkeerservaring bij kinderen. Hiervoor zijn zowel het hebben van een veilige fiets die voldoet aan de wettelijke eisen, als het vertonen van verkeersveilig gedrag essentieel.

Bij een veilige fiets denk je o.a. aan goed werkende remmen, een functionerende fietsbel, goed profiel op de banden en een zadel dat vast zit. Kinderen zullen zich daarnaast veilig moeten gedragen tijdens het fietsen, om zichzelf èn anderen niet in gevaar te brengen. Daarbij kun je bijvoorbeeld denken aan lopen met de fiets op de stoep, of simpelweg met z’n tweeën naast elkaar fietsen. Deze onderwerpen komen allemaal aan bod in het project ‘Veilig op de fiets’. De fietsen worden gecheckt en leerlingen worden uitgenodigd om gezamenlijk afspraken te maken over veilig verkeersgedrag op de fiets en deze afspraken vast te leggen in een zogenaamde Safety deal.

Methodiek

VVN heeft voor (verkeers)ouders/scholen een stappenplan ontwikkeld t.b.v. de organisatie van deze actieperiode. Via Veilig op de fiets | Veilig Verkeer Nederland (vvn.nl) worden verschillende suggesties aan de hand gedaan bijvoorbeeld als het gaat om het benaderen van gemeenten, of het genereren van extra publiciteit. Ter ondersteuning kunnen instrumenten (bijv. voorbeeldbrief naar gemeente, voorbeeldpersbericht) en materialen (telformulieren, fietswielspellen, posters) worden gedownload. De actie kan het hele jaar door gehouden worden, goede momenten zijn bijv. in aanloop naar het VVN praktisch Verkeersexamen of in het najaar als het vroeger donker wordt.   

Inzetbaarheid en gebruiksvoorwaarden

Het stappenplan geeft duidelijke suggesties voor verkeersouders of andere betrokken personen binnen scholen over de  voorbereiding en uitvoering van de actieperiode. Geadviseerd wordt om tijdig te starten met de voorbereidingen.

Men kan voor verder ondersteuning terecht op Veilig op de fiets | Veilig Verkeer Nederland (vvn.nl) en bij regionale VVN-steunpunten.

Aanvullende informatie

Evaluatieonderzoek

In 2024 heeft er een effectmeting plaatsgevonden van Veilig op de Fiets met monitoring door onderzoeksbureau Motivaction. Hierbij is er getoetst op de twee hoofddoelen:

  • Verhogen van aantal veilige fietsen
  • Maken van een safety deal en gezamenlijk houden aan de afspraak

Hoewel de cijfers met name indicatief zijn, vanwege de beperkte data, is er een positief effect van het project Veilig op de fiets zichtbaar. Tijdens het project neemt het aandeel veilige fietsen van de kinderen fors toe. 2 tot 4 weken na het project heeft een groot deel van de fietsende kinderen een veilige fiets (93% of meer). Daarnaast heeft het maken van een gezamenlijke verkeersveiligheidsafspraak in de klas (safety deal) een positief effect op het naleven van deze afspraak door de leerlingen.

Gegevens van deze publicatie
Uitgever
Veilig Verkeer Nederland
Doelgroep
4-12 jaar
Schooltype
Basisonderwijs, Speciaal onderwijs
Onderwerp
Dagelijkse routes, Gevaarlijk gedrag, Kwetsbare verkeersdeelnemers, Ouders of verzorgers
Vervoerswijze
Fiets
Regio
Landelijk