De E-biketraining van SOAB heeft tot doel een veilige verkeersdeelname van ouderen op (elektrische) fiets te vergroten en/of verlengen. Tijdens theorie- en praktijkonderdelen wordt uitleg gegeven over het gebruik van de elektrische fiets, wordt bewustwording gecreëerd over de toenemende kwetsbaarheid van 55-plussers en wordt de behendigheid en fietsvaardigheid van de deelnemers vergroot. Het programma richt zich op oudere (potentiële) gebruikers van de gewone fiets of elektrische fiets. Zowel deelnemers met een gewone – als met een elektrische fiets kunnen aan de dag deelnemen.
Beoordeling
| 1. Keuze van te beïnvloeden gedrag | ★★★★ |
| 2. Keuze van de doelgroep | ★★★★★ |
| 3. Het formuleren van leerdoelen | ★★★ |
| 4. Didactische uitgangspunten | ★★★★ |
| 5. Inhoud en vormgeving | ★★★★★ |
| 6. Toetsing en evaluatie in programma | ★★★ |
| 7. Handleiding en draaiboek | ★★ |
| 8. Implementatie van het programma | ★★★ |
| 9. Procesevaluatie / gebruikerservaringen | ★★★★★ |
| 10. Kwaliteit van de effectmeting* | ★ |
N.b. Er zijn maximaal vijf sterren per onderdeel te behalen.
*De kwaliteit van de effectmeting velt geen oordeel over het effect van het product
Uitleg over het toetsoordeel van deze interventie.
Praktische informatie
Contactgegevens: Peter Veenbrink, tel.076–521 30 80, p.veenbrink@soab.nl
Kosten: Gratis voor deelnemers
Verschijningsvorm
Het theorieonderdeel wordt klassikaal behandeld m.b.v. een interactieve powerpoint presentatie, voorlichtingsfilmpjes en quiz. De praktijkonderdelen (fietsfitness & reactie- en balanstesten, fietsvaardigheidsparcours, en fietstocht) worden begeleid door (fiets)coaches.
Korte karakteristiek
In 2012 heeft SOAB in opdracht van de provincie Noord-Brabant een elektrische fietstraining ontwikkeld, n.a.v. de hoge landelijke ongevalscijfers bij fietsende 50-plussers. SOAB organiseert de trainingen ook elders in Nederland. Een groot deel van de doelgroep bezit inmiddels een elektrische fiets, of is van plan er één aan te schaffen. Met de leerzame maar informele gezellige informatiedagen beoogt SOAB de veilige verkeersdeelname van ouderen op (elektrische) fiets te vergroten en/of te verlengen.
De training bestaat uit een theorie- en een praktijkdeel en is er op gericht:
- goede uitleg te geven over elektrische fietsen en specifiek over het gebruik/ functioneren ervan;
- toetsen en bijbrengen verkeerskennis (verkeerstheorie);
- tips te geven aan diegenen die nog een elektrische fiets gaan aanschaffen;
- bewustwording te creëren over de toenemende kwetsbaarheid van 55-plussers (m.a.w. hun fysieke kunnen/beperkingen);
- de behendigheid en (elektrische) fietsvaardigheid van de deelnemers te vergroten om zodoende de ongevalskans te reduceren.
Methodiek
De training bevat de volgende onderdelen:
- Theorie/voorlichting waarbij tijdens een interactieve powerpoint presentatie ingegaan wordt op de voor fietsers belangrijke verkeersregels, de uiteenlopende elektrische fietsen, het functioneren van de elektrische fiets, hoe de doelgroep de kans op een valpartij of ongeval zelf op eenvoudige wijze kan verkleinen en praktische tips over het algemene gebruik van de (elektrische) fiets waarbij speciale aandacht wordt besteed aan de fietsvaardigheid.
- Fietsfitness met oefeningen om makkelijker te fietsen en de spieren los te maken (vooral nek en schouders zodat mensen beter over de schouder kunnen kijken tijdens het fietsen) en met reactie- en balanstesten zodat de deelnemers beseffen hoe goed het met hun reactievermogen en balans gesteld is.
- Praktisch oefenen onder begeleiding van twee fietscoaches op een parcours dat op een afgesloten terrein wordt uitgezet.
- Uitproberen nieuwe elektrische fiets(en) en mogelijkheid om het zadel en stuur van de eigen fiets anders af te laten stellen en de banden op te laten pompen.
- Korte fietstocht door gemeente om het in een groep fietsen te oefenen en bepaalde complexere of opvallende situaties te befietsen.
- Korte evaluatie en afsluiting: bij de afsluiting van de training ontvangen de deelnemers desgewenst een certificaat/deelnamebewijs.
Inzetbaarheid en gebruiksvoorwaarden
Ongeveer 40 deelnemers per groep, programma duurt van 09:45 tot 15:30 uur. Er is ook een minder uitgebreide variant beschikbaar, zonder fietstocht, die duurt tot ca.13.00 uur.
De organisatorische werkzaamheden worden vrijwel allemaal uitgevoerd door SOAB, in samenspraak en samenwerking met lokale partijen. Die laatste dienen vooral een bijdrage te leveren aan de benadering van deelnemers en verspreiding van persbericht en flyers. De locatie kan in overleg worden vastgesteld.
Aanvullende informatie
- SOAB – E-bike training SOAB
- E-bike training SOAB (voor aanmelding)
- TV-opname van een SOAB e-bike training
Evaluatieonderzoek
Er is nog geen onderzoek verricht naar de verkeerseducatieve effecten van het project. Wel wordt de training standaard afgesloten met een schriftelijke evaluatie onder de deelnemers. De training wordt daarbij gemiddeld met een 8,5 beoordeeld en vrijwel alle deelnemers zouden vrienden, familie en kennissen aanraden om ook eens een training bij te wonen. In 2015 wordt in Noord-Brabant op verzoek van de provincie standaard voor, direct na en zes weken na de cursus een vragenlijst aan de deelnemers uitgereikt. SOAB deelt de lijsten uit, verzamelt (email)adressen van deelnemers en de provincie stuurt een vragenlijst na zes weken op. De provincie zorgt ook voor verwerking van de gegevens.
Conclusie
Tijdens de E-biketraining krijgen oudere fietsers inzicht in hun sterke en zwakke punten op het gebied van fietsvaardigheid en leren zij vaardigheden en krijgen zij praktische tips om op veilige wijze aan het verkeer deel te (blijven) nemen op zowel gewone als elektrische fiets.
